Powodzie to jedno z najniebezpieczniejszych zjawisk naturalnych, które może spotkać każdego z nas. Czasem nadejdą bez ostrzeżenia, a ich skutki są katastrofalne. Dlatego kluczowe jest odpowiednie przygotowanie się na ewentualność zalania, a także wiedza o tym, jak działać w sytuacji kryzysowej. W tym krótko opiszę, jak możesz przygotować się i swoją rodzinę na powódź oraz co powinno znaleźć się w Twoim plecaku ewakuacyjnym.
fot. Bartłomiej Jurecki
Czym jest powódź?
Powódź to zalanie terenów, które zwykle nie znajdują się pod wodą. Przyczyny mogą być różne: intensywne opady deszczu, topniejące śniegi, awarie zapór lub podniesienie się poziomu rzek. Woda, która gwałtownie napływa, stanowi zagrożenie nie tylko dla mienia, ale przede wszystkim dla życia.
Jak się przygotować na powódź?
1. Śledź prognozy i ostrzeżenia
Pierwszym krokiem do przygotowania się na powódź jest monitorowanie lokalnych prognoz pogodowych oraz ostrzeżeń od służb ratunkowych. Wiele aplikacji mobilnych oferuje powiadomienia w czasie rzeczywistym, dzięki czemu będziesz na bieżąco z zagrożeniem.
Co możesz zrobić?
- Zainstaluj aplikacje pogodowe takie jak windy.com lub pogoda&radar, które oferują alerty powodziowe. Poświęć chwilę aby zobaczyć jak działają.
- Śledź lokalne media i komunikaty od służb kryzysowych. Nie lekceważ ostrzeżeń!
2. Jeśli masz na to czas to w miarę możliwości zabezpiecz swój dom
Jeśli mieszkasz na terenach zagrożonych powodzią, warto zawczasu pomyśleć o odpowiednim zabezpieczeniu domu. Sprawdź, czy piwnica i parter są dobrze chronione przed napływem wody. Na terenach zalewowych warto przemyśleć czy może od razu zainwestować w worki na piasek lub specjalne bariery. Lepiej zrobić to wcześniej ponieważ praktyka pokazuje iż ludzka chciwość nie zna granic i towary te są drogie w obliczu katastrofy.
Kroki, które warto podjąć:
- Usuń cenne przedmioty z piwnicy i dolnych kondygnacji.
- Zainstaluj uszczelnienia przy drzwiach i oknach.
- Rozważ zakup zapór przeciwpowodziowych i worków z piaskiem.
- Zadbaj o zwierzęta – jeśli nie masz możliwości zapewnić im ewakuacji uwolnij je ze smyczy i pomieszczeń
Warto przypomnieć sobie jak brzmią sygnały alarmowe i co oznaczają. Poniżej znajdziesz ich opis a także próbki dzwiękowe.
https://www.gov.pl/web/mswia/alarmowanie-i-ostrzeganie
3. Stwórz plan ewakuacji
Plan ewakuacji to kluczowy element przygotowań. W przypadku nagłej powodzi lub jakiegokolwiek zagrożenia będziesz wiedział, jak działać szybko i efektywnie. Ustal z rodziną miejsce spotkań oraz drogi ewakuacyjne. Ważne, by każdy członek rodziny znał ten plan na wypadek rozdzielenia.
Wskazówki:
- Zapisz najkrótsze drogi ewakuacyjne z domu do bezpiecznego miejsca.
- Ustal punkty spotkań na wypadek, gdybyście stracili ze sobą kontakt.
- Przechowuj ważne dokumenty (dowody osobiste, paszporty) w wodoodpornych torbach w plecaku ewakuacyjnym
Plecak ewakuacyjny – co powinien zawierać?
W sytuacji powodzi plecak ewakuacyjny to dla Ciebie i Twojej rodziny “zestaw przetrwania”. Powinien być przygotowany i gotowy do zabrania w każdej chwili. Rzeczy które tam masz nie tylko przydadzą Ci się w trakcie kataklizmu ale także po. Co warto do niego spakować?
1. Woda i jedzenie
Najważniejszy element plecaka. W razie katastrofy to pierwsze czego będziemy potrzebować.
Każda osoba potrzebuje około 3 litrów wody dziennie. Przygotuj zapasy wody butelkowanej! Woda podczas powodzi nie będzie zdatna do picia przez długi okres czasu dlatego, że zalewa kanalizację , szamba itd. Zadbaj o zapas jedzenia, które można łatwo przechowywać, np. konserwy, batony energetyczne, suchy prowiant. Jedzenie które miało kontakt z wodą z powodzi natychmiast wyrzuć. W plecaku dobrze sprawdza się też ciemna czekolada. Jeśli masz zwierzęta to zastanów się też czy zabrać coś dla nich.
W plecaku ewakuacyjnym nie powinno zabraknąć filtra do wody. Wybierz sprawdzony model, który usuwa 99,9% bakterii i pasożytów. Są tez takie, które usuwają zanieczyszczenia chemiczne.
2. Latarka i baterie
W przypadku awarii prądu latarka stanie się Twoim najlepszym przyjacielem. Upewnij się, że masz zapasowe baterie lub powerbank. Alternatywą może być latarka na dynamo, która nie wymaga baterii.
3. Apteczka
Apteczka to absolutna konieczność. Powinna zawierać bandaże, plastry, środki odkażające oraz leki, które mogą być potrzebne w czasie ewakuacji. Pamiętaj o środkach przeciwbólowych – ból głowy to potężny przeciwnik który może Ci przeszkodzić w podejmowaniu rozsądnych decyzji. Dobrze jest posiadać leki i środki zapobiegające biegunce.
4. Dokumenty i pieniądze
Wszystkie ważne dokumenty, takie jak dowód osobisty, paszport, polisa ubezpieczeniowa, powinny być przechowywane w wodoodpornej torebce. Gotówka także może być nieoceniona, szczególnie jeśli bankomaty przestaną działać. Kopie aktów notarialnych można dodatkowo zalaminować.
5. Ubrania na zmianę
W plecaku miej też dodatkowe suche ubrania. Ważne, aby mieć również koc, śpiwór termiczny lub najtańszy koc z polaru (ja mam taki z IKEA za 10zł), który może pomóc w przypadku wychłodzenia.
6. Powerbank i elektronika
Telefony są kluczowe w czasie kryzysu, dlatego upewnij się, że masz naładowany powerbank, aby móc naładować telefon w razie potrzeby.
Nawet jeżeli nie da się do nikogo dodzwonić, możliwe, że nadal da się wysyłać wiadomości tekstowe.
Dobre jest też posiadać radio lub radiotelefon aby w razie braku połączenia z siecią telefoniczną móc słuchać komunikatów nadawanych przez radio.
Ja posiadam takie jak po lewej radio analogowe ładowane przez USB. Są też radia na dynamo.
PAMIĘTAJ !
Nawet jeżeli nie da się do nikogo dodzwonić, możliwe, że nadal da się wysyłać wiadomości tekstowe.
LISTA KONTROLNA PLECAKA RATUNKOWEGO
Niektóre rodziny przygotowują zestaw ewakuacyjny, zawierający przedmioty, takie jak:
- Woda w butelkach, filtr do wody oraz żywność długoterminowa
- Koce, ciepłe ubranie na zmianę i buty
- Latarka, radio (na baterie lub korbkę) i zapasowe baterie
- Apteczka i gwizdek (żeby wezwać pomoc)
- Sztućce, otwieracz do puszek, narzędzie wielofunkcyjne (multitool) oraz zapałki wodoodporne
- Maski przeciwpyłowe, taśma wodoodporna oraz folia (żeby się okryć lub schronić)
- Szczoteczki do zębów, mydło, ręczniki i papier toaletowy
- Rzeczy do pielęgnacji małych dzieci oraz dla osób ze szczególnymi potrzebami — starszych lub niepełnosprawnych
- Wodoszczelny pojemnik z potrzebnymi lekami, kopiami recept i innymi ważnymi dokumentami
- Lista numerów alarmowych oraz miejsc zbiórki w wypadku katastrofy, mapa okolicy
- Karty płatnicze i gotówka
- Zapasowe klucze do domu i samochodu
- Papier, kredki, książki i gry dla dzieci
- Książki
- Jedzenie dla zwierząt
Nie wszystkie rzeczy z poniższej listy mogą być potrzebne w twoim wypadku lub tam, gdzie mieszkasz. Możliwe też, że w zestawie trzeba będzie uwzględnić coś, czego nie ujęto na tej liście.
W roli plecaka ratunkowego świetnie sprawdzi się torba tzw. duffel bag. Jest to połączenie torby razem z plecakiem.
Co robić podczas powodzi?
Jeśli powódź już się zaczęła, istnieją pewne zasady, które pomogą Ci przetrwać.
1. Ewakuacja na czas
Jeśli władze ogłaszają nakaz ewakuacji, nie zwlekaj. Zabierz przygotowany wcześniej plecak ewakuacyjny i udaj się do wskazanego miejsca. Nie ryzykuj pozostania w domu, nawet jeśli powódź wydaje się być daleko.
2. Unikaj zalanych dróg
Nigdy nie próbuj przejeżdżać samochodem przez zalane ulice. Woda może być głębsza, niż się wydaje, a samochód łatwo może zostać porwany przez prąd. Bądź gotów porzucić swój samochód gdy istnieje ryzyko jego unieruchomienia. W razie konieczności, znajdź inną, bezpieczną drogę ewakuacji nawet pieszo. Udaj się w wyżej położone miejsca.
3. Wyłącz prąd
Jeśli woda zaczyna wdzierać się do domu, wyłącz prąd, aby uniknąć porażenia elektrycznego. Zrób to tylko wtedy, gdy jest to bezpieczne i masz na to czas. Jeżeli woda już wdarła się do mieszkania natychmiast je opuść.
Po powodzi
Po ustąpieniu wody ważne jest, aby zachować ostrożność. Powróć do domu dopiero wtedy, gdy władze uznają, że jest to bezpieczne. Sprawdź budynek pod kątem uszkodzeń konstrukcyjnych i skażeń. Warto słuchać lokalnych władz i ściśle współpracować z lokalną strażą pożarną.
Pogódź się z tym, że straty są nieuniknione. Akcje niesienia pomocy organizowane przez instytucje rządowe i pozarządowe mają przede wszystkim ułatwić ludziom przetrwanie, a nie odzyskanie wszystkiego, co stracili. Żeby przetrwać, potrzebujemy czystej wody, ubrań i schronienia.
Rozpoznaj ewentualne urazy emocjonalne i staraj się im zaradzić. Takie urazy często wychodzą na jaw, kiedy już minie pierwszy szok. Niektóre objawy to niepokój, przygnębienie, gwałtowne zmiany nastroju oraz trudności z logicznym myśleniem, skupieniem się na pracy lub spaniem. Rozmawiaj z troskliwymi przyjaciółmi.
Kilka dodatkowych porad:
- Udokumentuj wszystkie zniszczenia dla ubezpieczyciela i od razu je zgłoś.
- Utrzymuj higienę w miejscu, w którym przebywasz. Oczyść zalane obszary.
- Bądź w kontakcie z lokalnymi służbami, aby uzyskać informacje o dostępnej pomocy.
- Zapewnij swojej rodzinie poczucie bezpieczeństwa i dodawaj im otuchy
POMOC DLA POWODZIAN
Jeśli nie mieszkasz na terenach dotkniętymi powodzią, zastanów się jak Ty możesz pomoc tym którzy ucierpieli.
Niedawno bawiliśmy się w Lądku Zdrój na 29 Festiwalu Górskim, a teraz ciężko wyobrazić sobie jakie szkody wyrządził ten żywioł jakim jest woda.
Organizowana jest zbiórka pieniędzy na pomoc dla powodzian:
Powódź to realne zagrożenie, które może przyjść niespodziewanie, dlatego kluczowe jest odpowiednie przygotowanie. Pamiętaj, aby monitorować sytuację, mieć przygotowany plan ewakuacji i spakowany plecak awaryjny. Dzięki temu będziesz mógł szybko i skutecznie reagować, chroniąc siebie i swoich bliskich.
